De maatschappelijke waarde van warmtenetten  

Het centrale doel van dit onderzoek is om inzicht te krijgen in het maatschappelijk waardepotentieel van warmtenetten, zodat beleidsmakers beter kunnen afwegen of – en in welke mate – het de moeite waard is om de genoemde knelpunten aan te pakken en de ontwikkeling van warmtenetten weer in beweging te brengen.

Huidige uitdagingen

De ontwikkeling van warmtenetten in Nederland ligt op dit momenteel vrijwel stil. Er spelen meerdere factoren die de stagnatie in de ontwikkeling van warmtenetten veroorzaken:

• Beperkte betaalbaarheid voor eindgebruikers, waardoor warmtenetten weinig aantrekkelijk zijn voor consumenten.
• Suboptimale financieringsstructuren, die de financiële haalbaarheid van warmtenetten ondermijnen.
• Verminderde realisatiekracht,als gevolg van afgenomen vertrouwen tussen marktpartijen en de overheid. Dit vertrouwen is aangetast door het moeizame proces rondom de ontwikkeling van de beoogde Wet collectieve warmte (Wcw).

De huidige stilstand is dus geen bewuste keuze, maar eerder een gevolg van een samenloop van belemmerende factoren. Om deze impasse te doorbreken is een nieuwe impuls nodig.

De rol van meta-analyse

Het centrale doel van dit onderzoek is om inzicht te krijgen in het maatschappelijk waardepotentieel van warmtenetten, zodat beleidsmakers beter kunnen afwegen of – en in welke mate – het de moeite waard is om de genoemde knelpunten aan te pakken en de ontwikkeling van warmtenetten weer in beweging te brengen. Op dit moment is relevante informatie over warmtenetten versnipperd over verschillende rapporten, wat leidt tot een gebrek aan overzicht. Door middel van een meta-analyse brengen we deze inzichten samen en maken we de maatschappelijke (meer)waarde van warmtenetten beter onderbouwd zichtbaar. Een helder beeld van deze waarde is essentieel om te bepalen hoe urgent en wenselijk het is om publieke of private investeringen in warmtenetten te stimuleren.

Belangrijkste bevindingen

Uit onze meta-analyse blijkt dat warmtenetten de prestaties van alternatieven evenaren of overtreffen op de vijf maatschappelijke impactgebieden:

1. Warmtenetten verbeteren de maatschappelijke businesscase van de warmtetransitie, mits efficiënt uitgerold en ondersteund door voldoende arbeid, materialen en geschikte warmtebronnen. 
2. Warmtenetten verminderende noodzaak tot netverzwaring, vooral in het geval van midden en hoge temperatuurbronnen.
3. Warmtenetten zijneen duurzaam alternatief voor aardgas, afhankelijk van de bron.
4. Warmtenetten wordenover het algemeen geaccepteerd, mits betaalbaar en eerlijk georganiseerd voor gebruikers.

Bekijk onze infographic voor een samenvatting van de belangrijkste bevindingen uit de meta-analyse: