Onderzoek naar de R&I-maatregelen in de Recovery and Resilience Facility

Versterkt door de COVID-19-pandemie werd de Recovery and Resilience Facility (RRF) van de EU gelanceerd om het herstel te ondersteunen, groene en digitale transities te stimuleren en veerkracht te versterken. In deze studie onderzoeken we hoe RRF-investeringen onderzoek en innovatie (R&I) in de EU27 hebben bevorderd en hervormingen en een sterker Europees innovatie-ecosysteem hebben bevorderd.

Achtergrond

Het RRF werd opgericht als de belangrijkste financiële reactie van de EU op de COVID-19-crisis en was gericht op het bevorderen van economisch herstel, veerkracht en transformatie. Met € 55.6 miljard toegewezen aan R&I-maatregelen in nationale herstel- en veerkrachtplannen (RRP's), streefde de faciliteit ernaar hervormingen en investeringen te versnellen, met name in groene en digitale transities, en tegelijkertijd tegemoet te komen aan landspecifieke aanbevelingen (CSR's).

De evaluatie bestrijkt de implementatiestatus tot maart 2025 en is gebaseerd op deskresearch, interviews, enquêtes en casestudies in de EU27. De studie beoordeelt hoe de RRF R&I in de lidstaten heeft ondersteund door 387 R&I-maatregelen te analyseren die zijn opgenomen in nationale RRP's. De studie behandelt de vijf belangrijkste evaluatiecriteria (effectiviteit, efficiëntie, relevantie, coherentie en toegevoegde waarde voor de EU) om zowel de strategische als operationele impact van RRF-investeringen te beoordelen.

De evaluatie, uitgevoerd door een consortium onder leiding van Ecorys voor de Europese Commissie, biedt op bewijsmateriaal gebaseerde inzichten die als basis kunnen dienen voor toekomstig EU-beleid inzake O&I en financieringsinstrumenten.

Belangrijkste bevindingen tot nu toe

Uit ons onderzoek blijkt dat de Recovery and Resilience Facility (RRF) over het algemeen effectief is geweest in het ondersteunen van hervormingen en investeringen in onderzoek en innovatie (R&I) in alle EU-lidstaten. Veel landen hebben belangrijke mijlpalen bereikt, waarbij de RRF als katalysator heeft gefungeerd voor hervormingen en investeringen, met name in opkomende en gematigd innoverende landen, door structurele uitdagingen aan te pakken en EU-brede doelen zoals de groene en digitale transitie te bevorderen. De RRF heeft ook de link tussen R&I-hervormingen en het Europees Semester versterkt, door landspecifieke aanbevelingen in nationale strategieën te verankeren en sommige lidstaten aan te moedigen om te plannen voor duurzame R&I-financiering na 2026.

De integratie van O&I-hervormingen en -investeringen in het kader van het RRF verbeterde over het algemeen de efficiëntie en coördinatie, waardoor structurele veranderingen werden afgestemd op gerichte financiering. Zware administratieve lasten, rigide procedures en gefragmenteerd bestuur beperkten echter de flexibiliteit en vertraagden de implementatie in verschillende landen. Hoewel het RRF instrumenten zoals Horizon Europa en het cohesiebeleid aanvulde, was de coördinatie tussen financieringsstromen vaak zwak en trad er soms overlapping op.

Over het geheel genomen heeft het RRF belangrijke hervormingen en investeringen op het gebied van onderzoek en innovatie versneld, met een sterk potentieel om EU-meerwaarde te genereren op strategische gebieden zoals waterstof, micro-elektronica en kwantumtechnologie. Aanhoudende vertragingen en structurele knelpunten dreigen echter de aandacht af te leiden naar minder complexe, kortetermijnprojecten. De studie benadrukt het belang van het handhaven van de afstemming op landspecifieke aanbevelingen, het stroomlijnen van de governance en het waarborgen van de duurzaamheid van R&I-investeringen op lange termijn, ook na 2026, om de impact van toekomstige EU-steun te maximaliseren.

Meer weten? Lees de volledige studie hier.