Evaluatie van de energiebelasting

Evaluatie van de energiebelasting

Klant: Ministerie van Financiën | Sectoren: Natural Resources

In samenwerking met CE Delft heeft Ecorys de energiebelasting (EB) geëvalueerd. Het doel van de evaluatie was het beoordelen van de doeltreffendheid en doelmatigheid van fiscale regelingen in de EB, een evaluatie van de EB als geheel, de tariefstructuur en het onderzoeken van de interactie van de EB met de energie transitie. De twee belangrijkste doelen van de EB zijn het geven van een prikkel om energie te besparen en het generen van overheidsinkomsten.

Doeltreffendheid
De EB is met name doeltreffend als het gaat om het verbeteren van de rentabiliteit van investeringen in energiebesparing bij huishoudens en bedrijven met een laag energieverbruik. Daarnaast is gekeken naar de doeltreffendheid van de budgettaire functie. De EB is doeltreffend in het genereren van overheidsinkomsten. Daarmee is de EB in budgettair opzicht één van de belangrijkste groene belastingen die Nederland kent. Door deze vergroening van belastingen hoefden de lasten op inkomen, arbeid en winst in het verleden minder toe te nemen dan anders het geval zou zijn geweest. De introductie van de belastingvermindering heeft daarbij de lasten van huishoudens verlaagd.

Doelmatigheid
De gerealiseerde energiebelasting door de EB vindt niet optimaal doelmatig plaats. Huishoudens en mkb-bedrijven betalen in verhouding tot hun CO2-uitstoot meer EB dan grote bedrijven.

De verduurzamingsprikkel kan worden vergoot door een zo vlak mogelijk tarief voor de EB te hanteren, met zo min mogelijk vrijstellingen. Hierdoor nemen ook uitvoeringskosten en administratieve lasten af. Hierbij moet rekening gehouden worden met andere overwegingen voor de keuze van de bestaande tariefstructuur en vrijstellingen, zoals de gevolgen voor de internationale concurrentiepositie van de energie-intensieve bedrijven. Een zo vlak mogelijk tarief voor bedrijven bevordert het gelijke nationale speelveld voor bedrijven.

Hoe kan de EB sterker bijdragen aan de energietransitie?

Breng de tarieven geleidelijk in lijn met de hoogte van de externe kosten die samenhangen met het energieverbruik en klimaat, zodat er meer vlakke tariefstructuur ontstaat.
Faseer specifieke regelingen zorgvuldig uit. Het afschaffen van specifieke regelingen heeft grote financiële gevolgen voor bedrijven in specifieke sectoren. Daarom kan het noodzakelijk zijn om de regelingen stapsgewijs uit te faseren, de impact te monitoren, en Europees in te zetten op een gelijkwaardige belasting van het energiegebruik.

Meer weten? Lees het onderzoeksrapport (pdf). Heeft u vragen of wilt u meer informatie over onze werkwijze? Neem dan contact op met Harry van Til of Elvira Meurs.