Evaluatie Programma Internationale Agroketens
Klant: Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit | Sectoren: Natural ResourcesDe Rijksoverheid zet zich al jaren in om de positie van de Nederlandse agro- en foodsector internationaal te versterken.
Een van de middelen die daarvoor wordt ingezet is het Programma Internationale Agroketens (PIA). Ecorys werd gevraagd door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit om een evaluatie van dit programma te maken. Deze studie uit 2018 richtte zich specifiek op de werkbaarheid en effectiviteit, verbetermogelijkheden voor het beleidsinstrument, en inzicht in het concreet meetbaar maken van de effecten van PIA.
Binnen het PIA-instrument worden budgetten toegekend aan het internationale Landbouwradennetwerk, een wereldwijd netwerk van Nederlandse attachés op 36 ambassades die ruim 70 landen bestrijkt. PIA biedt de Landbouwraden financiering voor diverse kleinschalige activiteiten, zoals marktstudies, netwerkactiviteiten, workshops, handelsmissies en aanwezigheid op agrarische vakbeurzen. Daarnaast worden er soortgelijke activiteiten uitgevoerd in Nederland, zoals inkomende handelsmissies of expertbezoeken.
Deze evaluatie heeft duidelijk gemaakt dat het niet mogelijk is om de doeltreffendheid van het PIA-instrument eenduidig vast te stellen. Dit komt met name door het ontbreken van (i) een evalueerbare doelstelling, (ii) monitoring van indicatoren en (iii) een duidelijke interventielogica. Het PIA-instrument wordt desondanks wel als doeltreffend beoordeeld door betrokken partijen. De geïnterviewde partijen waren positief over de inzet van het PIA, met name het vermogen om met PIA-activiteiten nieuwe, innovatieve onderwerpen op de kaart zetten en hiermee zaken in gang te zetten.
Op basis van de gevoerde gesprekken en de EffectenArena met betrokkenen is een breed scala aan effecten geïdentificeerd op verschillende niveaus. Directe outputs (1e orde effecten) van PIA zijn o.a. diplomatieke relaties tussen overheden, zichtbaarheid van Nederlandse bedrijven, kennisdeling, en relaties tussen bedrijven. Netto-effecten (2e orde effecten) variëren van het voorkomen van marktbelemmeringen, tot het vergroten van markttransparantie, en het versterken van het ‘brand’ Nederland. De infographic vat de relatie tussen de doelstellingen en de verschillende activiteiten, outputs en netto-effecten visueel samen.
Ten slotte heeft Ecorys een aantal aanbevelingen opgesteld om zowel de werking als de meetbaarheid van de effecten van het PIA-instrument te verbeteren. De aanbevelingen betreffen o.a. het herformuleren van de PIA-doelstellingen, versterking van de interventielogica, herziening van de verantwoordelijkheden en het creëren van een meerjarig perspectief. Het volledige overzicht van de aanbevelingen en bevindingen vindt u in het Eindrapport Evaluatie PIA.