Monitor Duurzame en Circulaire zorg

Duurzaamheid, CO2-reductie en circulariteit worden steeds belangrijkere thema’s in de zorgsector. Zo groeit het aantal (multi-)disciplinaire Green Teams binnen instellingen, wordt duurzaamheid stapsgewijs meer onderdeel van de reguliere beleids- en rapportagecyclus en ontstaan meer en meer initiatieven die zich richten op verduurzaming op ketenniveau. Wel zijn er nog flinke verschillen in voortgang tussen instellingen en staat het onderwerp vooral op de agenda in de langdurige intramurale zorg en de ziekenhuizen.

Zorginstellingen pakken circulariteit concreter op, maar het krijgt veelal invulling vanuit het afvalperspectief. Voeding, incontinentiemateriaal, medische hulpmiddelen en inkoopvoorwaarden zijn daarbij aandachtsgebieden. Instellingen worstelen met de keuze tussen re-usable en disposable medische hulpmiddelen, mede omdat kennis(deling) hier nog tekortschiet. Partijen hebben hun afvalstromen goed in beeld, maar het werkelijk circulaire gebruik nog nauwelijks.

Mogelijkheden voor monitoring
Ecorys heeft samen met AEF onderzocht welke mogelijkheden er zijn om duurzaamheid en circulariteit integraal te monitoren. Binnen de gestelde randvoorwaarden is een structurele monitor die voldoet aan de gewenste doelstellingen nu niet goed mogelijk. Nationaal verzamelde data geven voor de pijlers van de Green Deal Duurzame Zorg onvoldoende inzicht op zowel sector- als instellingsniveau. Daarnaast mist verzamelde data op instellingsniveau eenduidigheid, waardoor de onderlinge vergelijkbaarheid ontbreekt. Andere databronnen zijn onvoldoende dekkend. Omdat de monitor niet mag leiden tot hogere administratieve lasten, zijn daarmee geen bestaande mogelijke indicatoren aanwezig die aan de vereisten voldoen.

Aanknopingspunten
Ondanks de huidige beperkingen in met name beschikbaarheid en bruikbaarheid van data, zien we ook een aantal aanknopingspunten voor de verdere ontwikkeling van een monitor. Hierbij moet in ieder geval de Milieuthermometer genoemd worden, die al door een groot aantal ziekenhuizen en zorginstellingen gebruikt wordt. De Milieuthermometer bevat indicatoren die goed aansluiten bij de verschillende thema’s van de Green Deal Duurzame Zorg. Daarnaast vormt de Milieubarometer een goede basis voor een meer kwantitatief beeld van de stand van zaken in de zorgsector.

Aanbevelingen
De belangrijkste aanbevelingen uit het onderzoek waren:

Zorg voor heldere definities, standaarden en afspraken;
Monitor voortgang op sectorniveau door de voortgang op het oplossen van breed gevoelde barrières bij te houden;
Organiseer kennisdeling (best practices en bestaande methodes) rond specifieke thema’s die momenteel nog zorgen voor belemmeringen voor individuele instellingen;
Werk samen met wetenschappelijke instellingen om duurzame best practices op te nemen in medische richtlijnen.

Voor meer informatie kunt u het volledige lezen verslag.