Aard en omvang van criminele uitgaven

Ecorys heeft samen met de Universiteit Utrecht onderzoek gedaan naar de aard en omvang van de uitgaven aan crimineel geld.

Het doel van het onderzoek, in opdracht van het Ministerie van Justitie en Veiligheid, was om erachter te komen hoe en in welke mate het witwassen van geld een ondermijnend effect heeft op de reguliere economie en het financiële stelsel. Het onderzoek bestaat uit twee delen: in het eerste deel wordt onderzocht waar de crimineel verdiende inkomsten in de reguliere economie terechtkomen, in het tweede deel wordt een schatting gemaakt van het jaarlijkse bedrag dat in Nederland wordt witgewassen. Ecorys was verantwoordelijk voor het eerste deel van het onderzoek. De centrale vraag was: wat is het bestedingsgedrag van criminelen en waarin verschilt dit van niet-criminelen? Om te bepalen welke criminelen met hun bestedings- en witwasgedrag een ondermijnend effect hebben op de reguliere economie en het financiële systeem moet er helder inzicht zijn in het bestedingsgedrag van deze criminelen.

Het onderzoek had een verkennend karakter waarbij de vragen vanuit verschillende perspectieven worden benaderd: literatuurstudie, interviews met deskundigen en interviews met daders.
In Nederland zijn diverse empirische onderzoeken gedaan naar de besteding van crimineel verkregen inkomsten. De meeste van deze onderzoeken zijn gebaseerd op casestudies, gebaseerd op afgesloten strafrechtelijke onderzoeken en verbeurdverklaringsrapporten. Om deze resultaten te koppelen aan ervaringen uit het echte leven, interviewde Ecorys veertien gedetineerden (in twee verschillende penitentiaire inrichtingen in Nederland). De onderzoekspopulatie bestond uit gedetineerden met verschillende culturele achtergronden (Nederlands, Turks, Pakistaans, Nederlands-Antilliaans). Diverse misdrijven kwamen aan bod: huurmoord, moord, hekwerk, drugshandel (heroïne, cocaïne, cannabis), fraude. Veroordelingen varieerden van kort tot levenslang. De leeftijden varieerden van begin twintig tot eind vijftig.

Resultaat:

Unger, B., Ferwerda, J., Koetsier, I., Gjoleka, B., Saase, A. van , Slot, B., Swart, L. de, Aard en omvang van criminele uitgaven (Full text alleen beschikbaar in het Nederlands), Universiteit Utrecht – Faculteit Recht, Economie en Bestuur, 2018.