Tussentijdse evaluatie van 'Steun aan West-Afrikaanse Golf van Guinee geïntegreerde maritieme veiligheid (SWAIMS)'

Als onderdeel van de SIEA-raamwerk contracten (Lot 3) werd ons consortium het project 'Mid-term Evaluation of 'Support to West Africa Gulf of Guinea Integrated Maritime Security (SWAIMS)' toegewezen.

In 2014 kwamen regeringen van twee regionale organisaties, de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (ECOWAS) en de Economische Gemeenschap van Centraal-Afrikaanse Staten (ECCAS) overeen tot een reeks maatregelen om de maritieme veiligheid te versterken en de georganiseerde misdaad te bestrijden in de GoG. Deze maatregelen, bekend als de YA (Yaoundé Architecture), werd een vrijwillige overeenkomst om samen te werken aan de bestrijding van piraterij op zee en andere vormen van maritieme criminaliteit. Centraal in de overeenkomst stond een systeem van regionale en zonale maritieme coördinatiecentra (MMCC's) langs de West-Afrikaanse kust, beheerd door speciale eenheden van de twee regionale organisaties en ondersteund door een Internationaal Coördinatiecentrum (ICC). ECOWAS is verantwoordelijk voor drie zonale centra in Benin, Ghana en Cabo Verde en een regionaal centrum in Ivoorkust. De taak van deze centra is het doorgeven van informatie over maritieme incidenten die plaatsvinden binnen of buiten de territoriale wateren van de verschillende kustlidstaten. Ook dienen ze als brug tussen de scheepvaart en de nationale veiligheidsdiensten en coördineren ze de reacties van marine- en andere diensten van de verschillende landen. De politieke wil die door de ECOWAS-lidstaten werd gedemonstreerd bij het ondertekenen van de Yaoundé-gedragscode (YCC), komt niet altijd overeen met de capaciteit van hun maritieme veiligheidstroepen. De wetgeving voor de vervolging van maritieme misdaden, de overdracht van verdachten en bewijsmateriaal tussen de verschillende landen, en de ervaring om dergelijke gevallen te vervolgen, zijn niet altijd aanwezig. Ook is er weinig inzicht in de manier waarop de gelden afkomstig van misdrijven op zee in de legale economie terechtkomen. De volledige omvang van het probleem van maritieme onveiligheid en de algemene impact ervan op nationale economieën tot ver buiten het kustgebied wordt door beleidsmakers en kritische belanghebbenden niet goed begrepen. Het tekort aan goed opgeleide professionals blijft de respons en beleidsontwikkeling op elk niveau hinderen.

De belangrijkste doelstellingen van deze evaluatie zijn om de relevante diensten van de Europese Unie, de geïnteresseerde belanghebbenden en het bredere publiek te voorzien van:

• Het versterken van de bestuurs- en wetshandhavingskaders en de vervolging en berechting van maritieme misdrijven succesvoller maken
• Wetten, beleid en MoA's voor de vervolging en berechting van maritieme misdaden ontwikkelen, versterken en aannemen
• Effectief projectmanagement verzekeren