Invloed van toekomstige energieprijzen op concurrentiepositie van de industrie in Nederland

Voor olie en kolen zijn de internationale prijsverschillen momenteel relatief beperkt. Voor elektriciteit en gas zijn de prijsverschillen groter. In een toekomstige wereld waarin de energiemix uitsluitend uit hernieuwbare energiebronnen bestaat, zullen de internationale energieprijsverschillen waarschijnlijk beperkt zijn. Om de toekomstige concurrentiekracht van de Nederlandse industrie te waarborgen is het wenselijk de nationale duurzame energieproductie te vergroten en de transportkosten van de te importeren energiestromen te minimaliseren. Daarnaast kan de overheid mogelijk de industrie ondersteunen bij de transitie naar een CO2-neutrale economie.

In deze studie onderzochten we in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat of het aannemelijk is dat er door de energietransitie grotere verschillen in energieprijzen tussen landen ontstaan en wat de gevolgen hiervan zijn voor de concurrentiepositie voor de Nederlandse industrie.

Onderzoeksmethode
We keken eerst naar de huidige prijzen van de meest gangbare energieproducten voor de industrie, namelijk: elektriciteit, aardgas, kolen en aardolie. Wat de toekomst betreft, hebben wij gekeken naar de prijzen voor hernieuwbare elektriciteit en waterstof, omdat wij verwachten dat de industrie tegen die tijd voornamelijk elektriciteit en waterstof (of op waterstof gebaseerde energiedragers) zal verbruiken. Bij het in kaart brengen van de huidige en toekomstige energieprijzen maakten we onderscheid tussen Nederland, de EU en de rest van de wereld. We hebben regio’s met elkaar vergeleken om te zien waar de energieprijzen verhoudingsgewijs laag of hoog zijn en waarom dat zo is. Regio's die in de toekomst gekenmerkt zullen worden door relatief lage energieprijzen, zullen een concurrentievoordeel genieten.

Conclusie
Op basis van onze analyse kan gesteld worden dat internationale prijsverschillen momenteel relatief beperkt zijn voor olie en kolen. Voor elektriciteit en gas zijn de prijsverschillen groter. In een wereld waar de energiemix uitsluitend uit hernieuwbare energiebronnen bestaat, zullen de internationale energieprijsverschillen waarschijnlijk beperkt zijn.

Lokaal produceren
Om concurrerend te blijven, is het wenselijk om in de toekomst zoveel mogelijk (hernieuwbare) energie lokaal te produceren omdat dit transportkosten bespaart. Import van schone energie zal echter naar verwachting noodzakelijk zijn, omdat er onvoldoende mogelijkheden zijn om alle energievraag lokaal op te wekken. Daarom hebben we in deze studie ook gekeken naar mogelijke aantrekkelijke transportroutes van schone energie.

Ondersteuning
Tot slot hebben we onderzocht of het zinvol is om de industrie te ondersteunen bij de energietransitie. We concluderen op basis van onze analyse dat er voor de industrie voldoende toekomstperspectief is om ondersteuning vanuit de overheid gedurende het transitietraject te rechtvaardigen.

Lees voor meer informatie het volledige onderzoeksrapport.