Illegale vuurwapenhandel en terrorisme

Een belangrijke vraag voor politie en inlichtingendiensten is of terroristen gemakkelijk aan (zware) vuurwapens kunnen komen.

Eén mogelijkheid is dat ze deze verkrijgen via vuurwapenhandelaren die aan traditionele georganiseerde misdaadgroepen leveren. Door de toename van het aantal terroristische aanslagen met zulke zware vuurwapens werd het voor de Nederlandse overheid steeds belangrijker om inzicht te krijgen in de situatie in Nederland. Hoe komen Nederlandse terroristen aan hun vuurwapens?

Ecorys heeft samen met Bureau Bruinsma de opdracht gekregen om deze vraag te beantwoorden. Na een overzicht te hebben gemaakt van verschillende theorieën en recente ervaringen in andere landen, is een innovatieve methode toegepast op Nederlandse politiedata: een sociale netwerkanalyse (SNA). Door de persoonlijke contacten van terrorismeverdachten, vuurwapenhandelaren en vuurwapengebruikers in kaart te brengen, werd de vraag beantwoord of het hier om verweven netwerken gaat. De methode werd toegepast op één grote zaak, die draaide om (illegale) vuurwapens van een belangrijke Slowaakse vuurwapenleverancier.

In deze zaak is een centrale groep actoren geïdentificeerd en vervolgens onderzocht: zijn zij terrorismeverdachten? Handelen ze in vuurwapens? Met wie hebben zij contact? En met wie hebben hun contacten contact? Via deze methode zijn de netwerken van de centrale actoren in kaart gebracht en kon een uitspraak worden gedaan over hoe de netwerken van bekende vuurwapenhandelaren en terroristen zich tot elkaar verhouden, en of de netwerken van vuurwapenhandelaren en terroristische verdachten met elkaar verweven zijn. Een belangrijke conclusie is dat er in Nederland geen samenhangend terroristennetwerk lijkt te bestaan. Tegelijkertijd lijken terroristenverdachten relatief gemakkelijk via traditionele vuurwapenhandelaren aan vuurwapens te kunnen komen.

Naast het onderzoek heeft dit onderzoek ook een protocol opgeleverd voor de Nationale Politie, waarmee zij 'meta-netwerkanalyses' kan maken.

Integratie van georganiseerde misdaad en terrorisme bij de verwerving van vuurwapens