Hands-on oplossingen modal shift

In Nederland gebeurt het vervoer van goederen vooral via de weg. Door de toenemende verkeersdrukte wordt het alleen steeds uitdagender om dit zonder hinder te doen, met als gevolg meer files en vertragingen. Dit terwijl we genoeg alternatieven voor vervoer via de weg hebben. In dit project onderzoeken we de praktische, vaak onbedoelde belemmeringen van de verschuiving naar alternatieve vervoersvormen (modal shift).

Achtergrond

De keuze voor een alternatieve manier van transport wordt ook wel modal shift genoemd. Hierbij kan je denken aan een verschuiving naar vervoer via binnenvaart, spoor, buisleiding, en/of short sea shipping. De laatste tijd is al veel onderzoek gedaan naar de fysieke knelpunten omtrent deze modal shift. Voorbeelden zijn te ondiepe waterwegen (vooral tijdens droge periodes), beperkte brughoogtes en beperkte sluiscapaciteit.

In opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W) heeft Ecorys samen met Movares Water onderzoek gedaan naar het zogenoemde programma Hands-on oplossingrichten modal shift’. Dit programma richt zich op de aanpak van knelpunten die opdrachtgevers van goederenvervoer belemmeren om de modal shift naar binnenvaart of spoor te realiseren. Hierbij gaat het niet over de fysieke knelpunten maar om de praktische (veelal onbedoelde) belemmeringen in wet- en regelgeving, administratieve procedures, marktstructuur en verhoudingen, organisatie van het toezicht en de perceptie van de verschillende transportmodaliteiten.

Het startpunt van deze hands-on aanpak is een periodieke inventarisatie van knelpunten die verladers en vervoerders ondervinden. In samenwerking met experts zoeken de overheid, het bedrijfsleven en kennisinstituten naar oplossingen om deze knelpunten te verhelpen of de hinder ervan te verminderen. Voor de gevonden oplossingen worden uitvoeringstrajecten afgesproken, waarbij overheid en bedrijfsleven gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor de implementatie. De behoefte bestaat nu om, aanvullend op het bestaande actieoverzicht, op zoek te gaan naar innovatieve oplossingen die tot nu toe onvoldoende in kaart zijn gebracht, maar waarschijnlijk veel potentieel bieden.

Het doel van ons onderzoek is om deze innovatieve hands-on maatregelen te identificeren en conform het bestaande hands-on programma te vertalen naar een concreet actieplan (wat, door wie en wanneer?).

Belangrijkste bevindingen

We hebben de formulering van concrete hands-on acties ingedeeld naar 3 typen innovaties: digitaal, sociaal, logistiek en techniek. Voor elke actie is beknopt omschreven wat deze inhoudt, welke partij verantwoordelijk is voor verdere uitwerking en implementatie, de bijbehorende planning, de te behalen mijlpalen en welke middelen eventueel nodig zijn. Vervolgens zijn enkele kernacties geprioriteerd op basis van hun impact op het op gang brengen van de benodigde ontwikkelingen, hun "wakker schudden"-effect, en de haalbaarheid om deze op korte termijn uit te voeren.

Deze kernacties zijn:

Onderzoek en realiseer een mogelijkheid om online tools die gericht zijn op een efficiënter en duurzamer (container)transport (bijvoorbeeld containertransport-tool van UTURN) gebruik te laten maken van data in Portbase.
Organiseer living labs met het thema “Praktijkervaring data delen in keten”, leg de focus op “Veilig digitaal dataverkeer/ implementatie BDI”.
Vergroot de inzet van logistieke makelaars.
Zoek aansluiting bij de human capital ontwikkelingen in de Topsector Logistiek en analyseer de mogelijkheden voor verdere innovatie.
Vergroot het gebruik van zowel kraanbare als niet kraanbare trailers vanuit het gezichtspunt van de markt.

Meer weten? Lees dan ons volledige rapport.