Groningen Airport Eelde

Ecorys heeft de oceaankosten en -baten van Groningen Airport Eelde belicht, dit gebeurde op verzoek van de provincie Drenthe.

Deze provincie is mede-aandeelhouder van de luchthaven, samen met de provincie Groningen en de gemeenten Assen, Groningen en Tynaarlo.

Reden voor onderzoek

Het onderzoek naar de maatschappelijke kosten en baten komt voort uit de vraag voor de luchthaven door haar aandeelhouders van 8.5 miljoen euro aan investeringen in een publieke investeringsbijdrage. Tegelijkertijd concludeerde de Algemene Rekenkamer Noord-Nederland eind vorig jaar dat de aandeelhouders nooit een maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA) van de luchthaven hadden opgesteld: terwijl er wel veel publieke investeringen werden gedaan. Bovendien is de verwachting dat ook in de toekomst publieke bijdragen aan de exploitatie van de luchthaven zullen worden gevraagd, aldus het Hof.

Onderzoeksvraag

De centrale vraag in de MKBA is: Welk maatschappelijk rendement op kosten en baten is verbonden aan eventuele publieke investeringen in de ontwikkeling van Groningen Airport Eelde voor Noord-Nederland?

Ecorys heeft de twee alternatieven bestudeerd:

Publieke investering van € 8.5 miljoen in brandweerkazerne, terminal en routefonds
Het sluiten van de luchthaven op korte termijn

Met het eerste alternatief kan het maatschappelijk rendement van de gevraagde investeringsbijdrage worden bepaald. Het tweede alternatief is onderdeel van de toegevoegde waarde in Noord-Nederland.

Resultaten

Alternatief 1

Uit de MKBA blijkt dat de investering in de passagiersterminal en brandweerkazerne leidt tot een licht positief maatschappelijk rendement. Dit komt vooral door een verkorting van de wachttijden voor passagiers in de terminal. Hierbij moet worden opgemerkt dat het niet duidelijk is of er alternatieven zijn voor de voorgestelde investering om de wachttijden in de terminal aan te pakken. De investering in het routefonds moet meer lijndiensten opleveren, wat een aanzienlijk maatschappelijk rendement betekent. De causaliteit tussen het fonds en de daadwerkelijke realisatie van lijnvluchten is echter zeer diffuus. Daarom is het realiseren van het maatschappelijk rendement hiervan tamelijk onzeker.

Alternatief 2

Het sluiten van de luchthaven leidt tot een sociaal-economisch verlies voor de samenleving in Noord-Nederland. Er zijn in het recente verleden immers grote investeringen gedaan, bijvoorbeeld in de start- en landingsbaanverlenging van de luchthaven. Op de korte termijn leidt sluiting van de luchthaven niet tot het vermijden van grote toekomstige kosten. Wel is er sprake van reistijdverlies voor passagiers, die dan via een alternatieve luchthaven moeten reizen die verder weg ligt dan Groningen Airport Eelde. Op de lange termijn betekent sluiting ook een verlies van maximaal zo'n 420 directe en indirecte voltijdbanen.

Beslissing

Het Ecorys-rapport heeft als belangrijke input gediend voor de besluitvorming van Gedeputeerde Staten van de provincies Drenthe en Groningen. Op 8 april 2014 besloten zij niet te investeren in het terminal-, brandweerkazerne- en routefonds.