Evaluatie van de Europese Migratie en Veiligheidsfondsen voor Nederland

Veiligheid en migratie zijn belangrijke thema’s voor Nederland en de Europese Unie (EU). Om lidstaten te ondersteunen, heeft de EU drie fondsen opgezet: het Asiel-, Migratie- en Integratiefonds (AMIF), het Fonds voor Interne Veiligheid (ISF) en het Grensbeheer- en Visumfonds (BMVI). Deze fondsen helpen landen, waaronder Nederland, bij het ontwikkelen en uitvoeren van beleid en projecten op het gebied van migratie, veiligheid en grensbeheer.

Achtergrond

De Europese Commissie heeft Nederland financiering toegekend om vanuit deze fondsen projecten uit te voeren. De drie fondsen hebben elk hun eigen beleidsdoelstellingen en budgetten:

• Het AMIF richt zich op het beheersen van migratiestromen en het versterken van een gezamenlijk asiel- en migratiebeleid in de EU. Het fonds steunt initiatieven op het gebied van asiel, legale migratie, integratie en terugkeer van migranten.
• Het ISF bestond in de periode 2014-2020 uit twee onderdelen: ISF-Politie, gericht op samenwerking en informatie-uitwisseling tussen rechtshandhavingsinstanties en het aanpakken van grensoverschrijdende misdaad, en ISF-Grenzen, gericht op grensbeheer en visumafhandeling. In de periode 2021-2027 is ISF uitgebreid met maatregelen om cybercriminaliteit aan te pakken.
• Het BMVI is nieuw voor de periode 2021-2027 en ondersteunt grensbeheer en een gemeenschappelijk visumbeleid, met als doel de interne veiligheid van de EU te bevorderen.

In opdracht van het Ministerie van Justitie en Veiligheid heeft Ecorys een evaluatie uitgevoerd om de impact en effectiviteit van deze Europese fondsen voor Nederland te beoordelen. Ons onderzoek omvatte een tussentijdse evaluatie van het AMIF, ISF en BMVI voor de periode 2021-2027 en een terugblik op het AMIF en het Interne Veiligheidsfonds Politie (ISF-P) over de periode 2014-2020.

Belangrijkste bevindingen

Onze evaluaties geven inzicht in hoe Nederland deze middelen beheert en besteedt aan nationale initiatieven op het gebied van veiligheid, migratie en grensbeheer. De resultaten van onze evaluaties bieden waardevolle inzichten voor de verdere ontwikkeling en verbetering van het migratie- en veiligheidsbeleid in Nederland.

Voor de periode 2024-2020 concluderen we dat de doelstellingen van de fondsen zijn behaald tegen redelijke kosten, ondanks de hoge inzet van menselijke middelen. Daarnaast zijn maatregelen genomen om de administratieve lasten te verlichten. De fondsen hebben vier voordelen:

• Waarborging van Europese afspraken: De fondsen helpen Nederland te voldoen aan Europese verplichtingen en normen.
• Kansen voor nieuwe projecten: Dankzij de fondsen konden projecten worden uitgevoerd die zonder deze financiering niet van de grond zouden komen.
• Grotere bereik van projecten: Gesteunde projecten wisten een breder publiek te bereiken.
• Versnelling van projectuitvoering: De beschikbaarheid van fondsen zorgde ervoor dat projecten sneller gerealiseerd konden worden.

Bovendien laten de ondersteunde projecten blijvende resultaten zien, wat de waarde van deze fondsen onderstreept.