Het evalueren van een intiatief voor toekomstbestendige wijkverpleging

Nederland kent grote uitdagingen voor de continuïteit van goede, tijdige en betaalbare thuiszorg. De reden hiervoor is de toenemende vraag naar thuiszorg, terwijl tegelijkertijd minder mensen deze zorg kunnen bieden.

Om de kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg te bewaken en wijkverpleging herkenbaar te maken voor cliënten en verwijzers, zijn diverse organisaties in Arnhem en omstreken het samenwerkingsverband ‘Samen in de Wijkzorg’ gestart. Sinds drie jaar werken thuiszorgorganisaties, ziekenhuis Rijnstate, huisartsen en andere samenwerkingspartijen samen om een nieuwe werkwijze te ontwikkelen. Doel: zorgaanvragen voor de wijkverpleging snel bij de juiste organisatie en de juiste hulpverlener terecht te laten komen.

Ecorys heeft de afgelopen jaren met veel plezier de effecten van dit samenwerkingsverband gemonitord en geëvalueerd. Ons onderzoek heeft bruikbare inzichten opgeleverd die als input dienden voor de verantwoording aan samenwerkingspartners en de constante dialoog tussen betrokkenen over de nieuwe werkwijze.

Ecorys heeft de samenwerking gemonitord en geëvalueerd door:

• Een inventarisatie van de werkwijzen van alle thuiszorgorganisaties als voorbereiding op het ontwerpen en realiseren van een eenduidige en toegankelijke instroom van zorgvragen;
• Het systematisch handmatig uitlezen en analyseren van alle (ruim 7000) binnengekomen zorgvragen in de mailbox, om inzicht en overzicht over de zorgvragen in het werkgebied te krijgen;
• Een participatieve observatie tijdens evaluatiebijeenkomsten van (twaalf) coördinerende teams van wijkverpleegkundigen en van (vier) teams van gespecialiseerde verpleging om ontwikkelingen te volgen;
• Het presenteren van resultaten in bestuurlijke- en management overleggen;
• Een vragenlijst onder medewerkers, managers en bestuurders van thuiszorgorganisaties en verwijzers om ervaringen met de nieuwe werkwijze in kaart te brengen;
• Interviews met cliënten, verwijzers en verpleegkundigen om inzicht te krijgen in effecten op casusniveau.

Dit heeft een aantal interessante inzichten opgeleverd. De belangrijkste in kaart gebrachte effecten van Samen in de Wijkzorg zijn:

1. Verbeterde samenwerking binnen het nieuwe samenwerkingsverband: voor elkaar klaarstaan bij problemen
2. Inzicht in gezamenlijke beschikbaarheid en capaciteit in de regio
3. Verbeterde efficiëntie in de zorgketen: er kan sneller en meer zorg aangenomen worden
4. Verschuiving van de coördinatie van thuiszorg van verwijzers naar wijkverpleegkundigen waarmee wijkverpleegkundigen weer de regie over de zorg thuis krijgen
5. Het besparen van (veel) tijd bij het regelen van thuiszorg voor verwijzers
6. Wijkverpleegkundigen ontvangen minder app- en telefonische berichten tussendoor en kunnen zich concentreren op de zorg
7. Verbetering van de samenwerking tussen ziekenhuis en thuiszorg
8. Meer regie voor cliënten en mantelzorgers: zij kunnen snel de juiste zorg op de juiste plek regelen
9. Spin-off: slagkracht voor vernieuwing en kwaliteitsimpulsen in de thuiszorg

Naast de monitoring en evaluatie heeft Ecorys ook gekeken naar de nieuwe werkwijzen die binnen het samenwerkingsverband zijn geïmplementeerd. Hierbij is gekeken naar de kosten en baten van de preoperatieve screening en het niet-bukken pakket, om zo patiënten voor én na een orthopedische operatie beter te kunnen ondersteunen Uit de kosten-batenanalyse is geconcludeerd dat er op korte termijn positief financieel resultaat te zien is: de baten zijn hoger dan de kosten, al na een jaar na de inzet van de nieuwe werkwijze. Daarnaast werden ook veel kwalitatieve baten gevonden, zoals vergrote zelfredzaamheid en comfort voor cliënten.

Heeft u interesse in het monitoring en evaluatieonderzoek of wilt u in gesprek over hoe de effecten van uw initiatief in kaart gebracht kunnen worden, neem contact op met een van onze experts.