Bouwen aan een veerkrachtige toekomst: lessen na de COVID-19-pandemie

Ecorys en CEPS evalueerden de reactie van de Europese Unie op de COVID-19-pandemie. Uit het onderzoek bleek dat de EU, na een langzame start, effectief een breed scala aan middelen op het gebied van de volksgezondheid, financiële instrumenten en civiele bescherming heeft gemobiliseerd om noodhulp en structurele steun op de lange termijn binnen de EU te bieden. De reactie van de EU wordt geïllustreerd door maatregelen als de Europese Gezondheidsunie, de EU-vaccinstrategie, het aanbieden van de Green Lane-aanpak en het EU Digital COVID-certificaat, die van cruciaal belang zijn geweest voor het behoud van de integriteit van de interne markt en het waarborgen van de effectieve inzet van vaccins en medische tegenmaatregelen.

Verder bracht de studie een negatieve relatie tussen COVID-19 sterftecijfers/overmatige sterftecijfers en de nationale vooruitgang op het gebied van vaccinatie aan het licht, wat het belang van de effectiviteit van vaccins benadrukt en de noodzaak voor landen om prioriteit te geven aan vaccinatie-inspanningen. De COVID-19-pandemie heeft echter ook een ‘schaduwpandemie’ van psychische aandoeningen, onderwijsachterstanden en sociaal isolement aan het licht gebracht, die dringend moet worden aangepakt.

De studie roept op tot een tot een grotere paraatheid op EU-niveau en een gecoördineerde aanpak van wereldwijde gezondheidsbeveiliging, verankerd in robuuste internationale samenwerking en een diepgaande preventieve aanpak. Dit vereist een 'One Health'-aanpak, een focus op de sociale en ecologische determinanten van een slechte gezondheid, en langetermijninvesteringen in sociale en gezondheidszorg, evenals een grotere wereldwijde samenwerking.

Dit uitgebreide onderzoek werd uitgevoerd van augustus tot november 2022, in de snel veranderende beleidscontext van het EU-gezondheidsbeleid en pandemie-repsons. De bevindingen zijn gebaseerd op literatuuronderzoek en interviews met vertegenwoordigers van de autoriteiten van de EU-lidstaten, EU-instellingen, internationale organisaties, het maatschappelijk middenveld en actoren uit de particuliere sector. Deze studie werd uitgevoerd ter ondersteuning van de Speciale Commissie voor de COVID-19-pandemie van het Europees Parlement en biedt inzicht in de reactie van de EU op deze wereldwijde crisis.

Lees voor meer informatie het eindverslag (pdf).